Zanieczyszczenia plastikowe - przewidywania

Wyciek tworzyw sztucznych do środowiska lądowego i wodnego jest już obecnie gigantyczny i stale wzrasta. W 2019 r. na całym świecie wyciekło do środowiska 22 mln ton (Mt) tworzyw sztucznych. Obecny scenariusz przewiduje, że do 2060 r. liczba ta podwoi się do 44 mln ton. Prognoza ta jest wysoce niepewna, zawiera zarówno niskie, jak i wysokie szacunki wahające się od 34 do 55 mln ton.

1. Zakładany udział wyciekających tworzyw sztucznych z krajów OECD spada o połowę do 6% do 2060 r., a prognozy sugerują, że udział krajów OECD w wyciekach makroplastiku zmniejszą się z 11% w 2019 r. do 2% do 2060 r. Jednak ich udział w wyciekach mikrodrobin plastiku pozostaje wysoki, pomimo spadku z 35% w 2019 r. do 28% w 2060 r. Przewiduje się także, że w krajach spoza OECD połączenie wzrostu liczby ludności i wzrostu gospodarczego oraz mniej rozwiniętych systemów gospodarowania odpadami spowoduje znaczny wzrost wycieków zarówno makro, jak i mikrodrobin plastiku, zwłaszcza w Azji i Afryce.

2. Niewłaściwie zagospodarowane odpady (odpady nieutylizowane w odpowiedni sposób) są zdecydowanie największym źródłem wycieków makroplastików (odpowiadają za 86% wszystkich wycieków tworzyw sztucznych w 2019 r.). Chociaż pozostaną one głównym źródłem wycieków do 2060 r., to wycieki z działalności morskiej i mikrodrobin plastiku przedostających się do cieków wodnych są nadal znaczne. Co sugeruje że w kolejnych dziesięcioleciach, należy zająć się również tym problemem.

3. Przewiduje się, że do 2060 r. przepływ tworzyw sztucznych wyciekających z niewłaściwie zarządzanych odpadów do środowisk wodnych (strumieni, rzek, jezior i oceanów) wzrośnie o 91%, osiągając 11,6 Mt rocznie w 2060 r. z 6,1 Mt rocznie w 2019 r. Inne źródła wycieków, w tym działalności morskiej i mikrodrobin plastiku, wzrosną ponad dwukrotnie. Chociaż tendencja wzrostowa jest wyraźna, istnieje znaczna niepewność co do wielkości wycieku, która szacuje się od 6,2 do 16,8 mln ton.

4. Permanentne napływy odpadów z tworzyw sztucznych zwiększają nagromadzone zapasy tworzyw sztucznych w środowiskach wodnych do liczby 493 Mt do 2060 r., jest to wartość ponad trzykrotnie większa w porównaniu z poziomem z 2019 r. Ponieważ makroplastiki bardzo powoli rozkładają się w środowisku na mikrodrobiny plastiku, roczna ilość mikrodrobin wytwarzanych w wyniku tej degradacji jest ograniczona do mniej niż 1 Mt w 2060 r. Proces ten będzie jednak kontynuowany po 2060 r., co oznacza stały napływ mikrodrobin plastiku do mórz i Ocean.

5. Do 2060 roku w oceanach zgromadzi się 145 Mt plastiku. Przewiduje się, że do 2060 r. ocean będzie zawierał 4 mln ton niewłaściwie zarządzanych odpadów z tworzyw sztucznych z rzek i wybrzeży, czyli ponad dwukrotnie więcej niż napływ 1,7 mln ton w 2019 r. W wyniku tego zagrożenia potrzebna będzie ambitna polityka o zasięgu globalnym, aby ograniczyć dodatkowe wycieki do oceanu do zera, jak zaproponowała grupa G20 w Osace Blue Ocean Vision, i ostatecznie położyć kres zanieczyszczeniu tworzywami sztucznymi, zgodnie z rezolucją UNEA 5/14.